LOUSAPATZ-2013-982-5-1.‏ LOUSSAPATZ THE DAWN

Parts of this editorial are in a format unrecognisable to this server, therefore they have been removed.
Please leave a comment if you wish it to remain in with the legible content.

ԾԱՆՕԹԱՆԱԼ ՀԱՅ ԳԻՏՆԱԿԱՆՆԵՐՈՒ

Armenians in Science

Avadis "Avie" Tevanian A former Senior Vice President of Software Engineering at Apple Computer from 1997 to 2003, and a former Chief Software Technology Officer from 2003 to 2006.

1ԳԻՏԷԻ՞Ք, ՈՐ ԵՐԶՆԿԱՅԻ 80 ԳԻՒՂԵՐՈՒՆ 40Ը ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԵՒ ՀԱՅԱՆՈՒՆ

ԳԻՒՂԵՐ ԷԻՆ, ՈՐՈՆՑ 35Ը ՈՒՆԷԻՆ ԵԿԵՂԵՑԻ ԵՒ ԴՊՐՈՑ ՁԱՅՆ ՄԸ ՀՆՉԵՑ՝

ԾԱԹԳԵՂԷՆ ԽՄԲ.- Պոլսոյ «Ակօս» թերթը Ապրիլ 19ի իր թիւի հայերէն էջերուն մէջ լոյս ընծայած է հետեւեալ

գրութիւնը, որուն առիթ հանդիսացած է Կոմիտասի դասականացած երգերու պոլսահայ կատարող Ար- թիւր Պաղտասարեանի վկայութիւնը, որ զինուորութիւնը կը կատարէ Երզնկա: Տեղեկանալով, որ կի- սականգուն եկեղեցի մը կայ, այցելած է տեղացիներու կողմէ «Զաթգըղ» կոչուած նախկին հայաբնակ Ծաթ կամ Ծաթեր գիւղ, եւ «Ակօս»ի համար նկարած է կիսափուլ այդ եկեղեցին:

Ըստ Սով. Հայաստանի Հանրագիտարանէն քաղուած տեղեկութեանց, Ծաթ գիւղը Ի. դարասկզբին ու- նէր Սուրբ Աստուածածին անուն եկեղեցի մը եւ վարժարան, 52 տուն հայ բնակչութիւն, որոնք տեղահա- նուեցան ու բնաջնջուեցան 1915ին: «Ակօս», Երզնկայի մասին պատմական ընդհանուր հետեւեալ տե- ղեկութիւնները կը քաղէ Ս. Մ. Ծոցիկեանի «Արեւմտահայ Աշխարհ» անուն գործէն:

Երիզա գաւառը տեղահանութենէն առաջ ունէր 60 հազար բնակիչ, որոնց 25 հազարը Հայեր, 21 հա- զարը Թուրքեր, 11 հազարը Քիւրտեր եւ 3 հազարը Յոյներ էին: Երիզա ունէր 80 հատ մեծ ու պզտիկ գիւ- ղեր, որոնցմէ 40ը զուտ հայաբնակ էին, որոնց մէջ կը գտնուէին 35 հայկական եկեղեցիներ, դպրոցներ եւ մօտ երկու տասնեակ վանքեր, բացի հին դարերուն աւերակ եղածներէն: Այդ բազմաթիւ վանքերէն են հե- տեւեալք, բոլորն ալ նշանաւոր.- Ս. Կարապետ, Միաւորու, Ման-եայ, Ս. Գէորգ, Քաոասուն Խաչեր, Խա- նարկտուր կամ Խնդրակատար, Ս. Աստուածածին, որ ժամանակին ունէր ժողովրդական դպրոց մը, Ներ- սէս Հայրապետ կամ Կաթողիկէ, Կայեփոս, Ս. Նիկողոս, Ս. Պօղոս-Պետրոս, Ս. Յակոբ, Ս. Կիրակոս՝ Քուրդ Գեղին բարձունքը կանգնած, Մեծ Լուսաւորիչ, Ս. Գրիգոր կամ Չարչարանաց Լուսաւորչի եւ կամ Տատաս- կավանք, որ կործանած Անահտական մեհեանին տեղը շինուած ըլլալ կը կարծուի: Այս բոլոր հայ գիւղերը պահած էին իրենց վաղեմի հայկական անունները, զորօրինակ, Խնձորեկ, Ս. Օհան, Նոր Գիւղ, Ս. Գրիգոր, Ճանճիկ, Փրկիչ, Վասկերտ, Տաճարակ, Մեղրաջուր, Երկան, Մըթըննի, Կարմրի, Բթառիճ, Ագարակ, Մե- ղուսի, Վարդանաշահ, Լուսնհոնք, Հայրապետ, եւայլն: Նշանաւոր ու պատմական մեծ գիւղ մըն էր նաեւ Թիլը, որ շինուած ըլլալու է նախքան Մեծն Տիգրանը, որ Թիլի մէջ կառուցեց մեհեան, բագին, մէջը կանգնե- ցուց Աթենասի արձանը: Այս արձանը որ ապա Հայոց կողմէ կոչուեցաւ Նանէ, կործանեցաւ Դ. դարու սկիզբը, Գրիգոր Լուսաւորիչի ձեռամբ, եւ անոր տեղ կանգ-նուեցաւ Կաթողիկէ անուն տաճար մը, ուր թա- ղուեցան աւելի վերջ Մեծն Ներսէս եւ Արիստակէս Հայրապետները, որոնց աճիւններն ալ աւելի վերջ Կի- լիկիոյ Լեւոն թագաւորի (Հեթումի որդի) օրով Կաթողիկէի աւերակներուն տակէն հանուեցան ու փոխադ- րուեցան Կամախի շրջան՝ Անի Ամրոցի Ս. Խաչ վանքը:

Նոյն Անի Ամրոցին մէջ Մեծն Տիգրանի ձեռամբ զետեղուած էր Անահիտի ոսկեայ արձանը, որ ապա փոխադրուած էր Երիզայի մօտակայքը կառուցուած փառաւոր տաճարի մը մէջ. այդ տաճարը Երիզայի Տատասկավանքի կողմերը ըլլալու է:

Մեր ազգային պատմութեան մէջ յիշուած է մասնաւորապէս Երիզայի այդ Անահտեան տաճարը, որ Հայաստանի ժողովուրդին համար նշանաւոր ուխտավայրերէն մին էր: Կը յիշատակուի նաեւ, թէ Արտա- շէս Բ., հիւանդութեանը ժամանակ, Աբեղ նահապետը ղրկեց Երիզա, Հայոց նուիրական քաղաքը, հոն գտնուող Անահտեան տաճարէն իր անձին համար բժշկութիւն խնդրելու: Նոյնպէս, Մեծն Տրդատ, երբ դեռ քրիստոնէական կրօնը չէր ընդունած, Երիզա գալով, Անահիտի տաճարին մէջ, փառաւոր հանդիսաւորու- թեամբ, զոհաբերութիւններով եւ զոհաբանութիւններով տօնեց օտար ազգաց վրայ իր տարած յաղթանակ- ները: Սակայն յայտնի է, թէ ամբողջ չորս դար Հայ ժողովուրդէն պաշտուած Անահիտի ոսկեձոյլ անդրին, իր փառահեղ տաճարով, կործանեցաւ յետոյ Գրիգոր Լուսաւորչի ձեռամբ, երբ Արշակունեաց պետութիւնը պաշտօնապէս ընդունեցաւ քրիստոնէական կրօնը: Ասկէ մօտ դար մը աոաջ Երիզայի մօտերը գտնուեցաւ Հայերէ պաշտուած այդ Անահիտի արձանին գլուխը: Հիանալի գեղեցկութեամբ օժտուն դիմագծերով գլուխ մը, որուն աչաց մէջ հաւանօրէն կը գտնուէին գոհարեայ ակունքներ, որոնք կորսուած են: Արուեստա- գիտական այդ գլուխ գործոցը, երբ գտնուեցաւ, իր ժամանակին պաշտօնավարող Երիզայի Վալի Փաշան ծախեց Քասթէլիանի անուն հնահաւաքի մը, որն ալ, իր կարգին, զայն վաճառեց Բրիտանական Թանգա- րանին, ահագին գումարով մը:

«Նոր Յառաջ» երկօրեայ թերթին քաղուածքը, Ապրիլ 30, թիւ 501 2

È2ô2¶àÚÜ 2ðî2¶2ÔÂàÔ 2013

¦New York Review of Books§ å3ñμ»ñ3Ï3ÝÇ ÃÕÃ3ÏÇó øñÇëïÇ3Ý ø3ñ»ÉÇ Ñ»ï 1⁄2ñáÛóÇ :

ՎԱԼԵՐԻ ՊՈՒԱՅԷ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՄԷՋ ԿԸ ԲԱՑԱՏՐԷ

ԶԻՆՔ ՀԱՅ ԴԱՏԻՆ ԿԱՊՈՂ ԱԶԴԱԿՆԵՐԸ Ֆրանսայի Խորհրդարանի երեսփոխանուհի, Ֆրանսա-Հայաստան բարեկամութեան խումբի անդամ, Ֆրանսայի մէջ Հայոց Ցեղասպանութեան ժխտումը պատժող օրինագծի հեղինակ Վալերի Պուայէ

6

օրերս Հայաստան կը գտնուի: Ապրիլ 24ի առթիւ, բացառիկ հարցազրոյց մը տուած է «Ար- մէնփրէս»ին:

Ի շարս այլ հարցումներու, պատասխանելով այն մէկուն, թէ “շատեր կը հետաքրքրուին՝ ի՞նչ է որ ձեզ կը կապէ հայ ժողովուրդին եւ Հայոց Ցեղասպանութեան հարցին հետ”, ֆրանսացի երեսփո- խանուհին նշած է, որ անձնական դրդապատճառներ ունի, այդուհանդերձ կրնայ տալ որոշ բացատ- րութիւններ, ու ըսած է.

“Պատճառն այն է որ իմ ծնողները Ֆրանսա եկած են Հիւսիսային Ափրիկէէն, ինչպէս Հայերը գաղթած են Հայոց Ցեղասպանութեան հետեւանքով: Միւս պատճառն այն է որ Հայաստան առաջին քրիստոնեայ պետութիւնն է, իսկ Ֆրանսան՝ քրիստոնէական եկեղեցւոյ աւագ դուստրերէն մէկը”:

Աւելցուցած է, թէ առաջին անգամ հայկական Սփիւռքի միջոցաւ է որ ծանօթացած է Հայոց պատ- մութեան ու սկսած է հետաքրքրուիլ Հայաստանով: “Մարսիլիան հայկական մեծ համայնք մը ունի, իսկ ես այդ քաղաքէն ընտրուած եմ, հետեւաբար ծանօթ եմ Հայկական Հարցին”, նշած է Պուայէ:

Հաւաստած է նաեւ Պատժելիութեան օրէնքին առընչութեամբ իր վճռակամութիւնը եւ խոստացած է նոր փորձեր կատարել:

«Նոր Յառաջ» երկօրեայ թերթին քաղուածքը, Ապրիլ 30, թիւ 501 Æð2Ü2Ð2Ú ¶àðÌ2ð2ðÀ Ø2Ð2òoÈ 3⁄4 Üàô ́

Րաֆֆի Յովհաննիսեանը կորցրե՞ց թելը ՅԱԿՈԲ ՊԱՏԱԼԵԱՆ Ապրիլի 9-ին «Նոր Հայաստանի» հռչակման կամ այլընտրանքային երդմնակալութեան

արարողութիւնը երեկոյեան զարգացաւ բաւական անակնկալ ձեւով եւ Րաֆֆի Յովհաննիսեանը որոշեց հրապարակի ժողովրդին առաջնորդել դէպի Բաղրամեան 26: Այդ որոշումից յետոյ իրադարձութիւնները սկսեցին զարգանալ կարծես թէ տարերայնօրէն: Թէեւ, մինչ այդ, արդէն կէսօրից, արարողութեան այսպէս ասած առաջին մասից յետոյ, հասարակութեան տարբեր խմբեր, դժգոհ լինելով Րաֆֆի Յովհաննիսեանից, որ չի դիմում աւելի կոշտ գործողութիւնների, մի քանի տեղական բախումներ ունեցան ոստիկանութեան հետ, եղան բերման ենթարկուածներ:

Այդ իրավիճակը Րաֆֆի Յովհաննիսեանին դրեց հոգեբանական ճնշման տակ, գումարած այն մեկնաբանութիւնները, որ եղան երդմնակալութիւնից յետոյ: Րաֆֆի Յովհաննիսեանն ըստ ամենայնի իրավիճակի այդ ճնշման ներքոյ էլ կայացրեց Բաղրամեան գնալու մասին որոշումը, թէեւ նախապէս յայտարարել էր, որ Բաղրամեան փողոց չեն գնալու:

Այդպիսով, այլընտրանքային երդմնակալութեան արարողութիւնը, որ կէսօրին բախումներ չէր խոստանում, երեկոյեան վերածուեց մի իրավիճակի, երբ լայնածաւալ բախումները գրեթէ թելից էին կախուած: Րաֆֆի Յովհաննիսեանն ակնյայտօրէն կորցրել էր կառավարումը այդ թելի նկատմամբ կամ կառավարման թելը: Նա ժողովրդի մի մասին թողեց Բաղրամեան պողոտայում, իսկ ինքը ոստիկանապետի հետ բանակցութիւնից յետոյ Սարեան փողոցով գնաց Ծիծեռնակաբերդ, ուր գնալը ծրագրել էր դեռ կէսօրին:

Բաղրամեանում մնացած ժոովրդին նստացոյցի կոչ արեց Անտրէաս Ղուկասեանը, այն բանից յետոյ, երբ ոստիկանութիւնը ներկայացրեց պողոտան ազատելու պահանջ, քանի որ երթն անօրինական է:

Թէ ինչու եւ ինչպէս ապրիլի 9-ի փաստացի խաղաղ կէսօրը երեկոյեան վերածուեց յամենայն դէպս առերեւոյթ անակնկալ լարուածութեան, դժուար է ասել, ինչպէս որ դժուար է ասել, թէ ով եւ ինչ հեռանկար է տեսնում այդ լարուածութեան մէջ:

Րաֆֆի Յովհաննիսեանը նախագահի ընտրութիւնից յետոյ փորձելով ձեւաւորել ժողովրդական շարժում, շեշտը դրել էր մարդասիրական արժէքների վրայ, երեւի թէ լաւ գիտակցելով, որ ուժի վրայ

12

կառուցուած քրէաօլիկարխիկ համակարգին յաղթելու համար առաջին հերթին պէտք է նրան զրկել ուժ կիրառելու հնարաւորութիւնից:

Յովհաննիսեանը կարծես թէ կարողանում էր ընդհանուր առմամբ պահել իր շարժման այդ առանցքը, թէեւ ակնյայտօրէն բազմաթիւ էին նրան դէպի առաւել արմատական գործողութիւնների մղելու ուղղակի կամ անուղղակի փորձերը, անգամ հանրահաւաքների հարթակից: Բայց, ապրիլի 9-ին իրավիճակն ակնյայտօրէն դուրս եկաւ նրա վերահսկողութիւնից: Հնարաւոր է իհարկէ, որ Յովհաննիսեանը որդեգրեց որոշակիօրէն «կառավարելի քաոսի» մարտավարութիւնը, իշխանութեանը ցոյց տալու համար, որ իր հետ պէտք չէ կատակել:

Բայց, խնդիրն այն է, որ այդ մարտավարութիւնը Րաֆֆի Յովհաննիսեանին չի խոստանում ոչինչ, նրա կամ նրա շրջապատի մի քանի անձանց անփառունակ «հերոսացումից» բացի: Քաղաքական կամ քաղաքացիական հեռանկարի տեսանկիւնից, այդ մարտավարութիւնն ընդամէնը նուէր է Հայաստանում իշխող համակարգին՝ ուժի, համակարգի տնօրինած գրեթէ միակ գործիքին դիմելու պատեհ առիթ: Ընդ որում, մի բան, որի վրայ սայթաքել են Հայաստանի բոլոր նախկին ընդդիմադիր լիտըրները՝ կամայ, թե ակամայ:

Այդ «հողի» վրայ չի սայթաքում միայն իշխող համակարգը: Դա այն միակ հողն է, որի վրայ համակարգն իրեն զգում է ամուր, որի վրայ իրենց պահանջուած են զգում համակարգի բոլոր սեկմընտները: Այդ հողի վրայ հնարաւոր է ընդամէնը երկու բան՝ կամ համակարգի բնազդային բիւրեղացում, կամ ներհամակարգային յեղաշրջում: Երկու դէպքում էլ հասարակութիւնը մնում է խաղից լիովին դուրս, իսկ մի որոշ մասն էլ բանտից ներս: Արդիւնքը փակուղային է, եւ Աստուած մի արասցէ՝ երբեմն ողբերգական, թէ հանրային, թէ պետական տեսանկիւնից:

Suðend Rðudndz=zþðnd Srndkþuz Rikuzhndlr Suizuordpr Suðeuirðumuz Qþxzuðmg

ՄԱՐՄԱՐԱ 29-04-2013 *ÐNDUZ LNDÐÞÐ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ԳՈՐԾԻՉՆԵՐԸ ԴԺԳՈՀ ԵՆ «ՀԱՐՍՆԱՔԱՐ»Ի

ԴԱՏԱՎԱՐՈՒԹԵԱՆ ԸՆԹԱՑՔԷՆ

«Հարսնաքար»ի դատավարութիւնը՝ զինուորական բժիշկ Վահէ Աւետեանի մահով եւ իր սե- ղանակից ընկերներուն ալ վիրաւորուելով վերջ գտած զազրելի միջադէպին դատական ընթացքն է: Թղթածրարը կոչուած է «Հարսնաքար», Ռուբէն Հայրապետեանին պատկանող այն ճաշարանին անունով, ուր տեղի ունեցած էր նշեալ պատահարը:

Դատավարութեան ընթացքէն դժգոհ քաղաքացիական գործիչները պարբերաբար լրատու մի- ջոցներուն կը յայտնեն իրենց ցասումը, ձայն կը բարձրացնեն: Զարուհի Յովհաննիսեան այդ գոր- ծիչներէն է: Ան, «Ազատութիւն» ձայնասփիւռին այս մասին արտայայտուելով, ըսած է. “«Հարսնա- քար»ի գործի դատաքննութեան ներկայ փուլը փաստում է, որ Հանրապետական կուսակցութեան ներկայացուցիչ Ռուբէն Հայրապետեանին պատկանող ռեստորանային համալիրի ներկայացուցիչնե- րը հետապնդում են մէկ նպատակ՝ երիտասարդ ռազմական բժիշկ Վահէ Աւետեանի մահուան հա- մար մեղաւորներին զերծ պահել համարժէք պատժից: Պահանջում ենք պատժել «Հարսնաքար»ում

16

տեղի ունեցածի բոլոր մեղաւորներին”: Գործիչը յիշեցուցած է, որ դատարանը ընթացք չէ տուած Ռու- բէն Հայրապետեանը որպէս վկայ հրաւիրելու դիմումին: Զ. Յովհաննիսեանի կարծիքով, որպէս վկայ դատարան հրաւիրուած լրացուցիչ վկաներն ալ ապահոված են յստակ գիծ՝ “շատ ակնյայտ, սովորեց- րած ցուցմունքներ կրկնելով դատարանում ի օգուտ Ռուբէն Հայրապետեանի”:

“Ես չգիտեմ ի վերջոյ ամբաստանեալների հետ կապուած ի՞նչ որոշումներ կը կայացնի դա- տարանը, բայց Ռուբէն Հայրապետեանին հաստատ կը քօղարկի, կը ծածկի”, պնդած է ան:

Ապրիլ 26ի նիստին ներկայացած վկաները գրեթէ բոլորն ալ յանցաւորի դիրքի վրայ զետեղած են Վահէ Աւետեանը, անոր վերագրելով հայհոյանքներ, բիրտ արտայայտութիւններ, մասամբ նոյ- նութեամբ կրկնելով նոյն մեղադրանքները: Դատարանը մինչ պահանջկոտ կեցուածք ցուցաբերած է այլ շատ մը բաներու համար, թոյլ տուած է, որ այս նիստի վկաներէն մէկը՝ ինքնութիւնը հաստատող առանց որեւէ թուղթի ներկայանայ եւ վկայէ: Բոլոր վկաներն ալ ամբաստանեալ Դաւիթ Ադամեանը պաշտպանող յայտարարութիւններ ըրած են:

Յաջորդ նիստը տեղի կ՚ունենայ Մայիս 7ին: «Նոր Յառաջ» երկօրեայ թերթին քաղուածքը, Ապրիլ 30, թիւ 501

Ի՞ՆՉ ԿԸ ՄՏԱԾԵՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆՑԻՆԵՐԸ ԵՒՐՈՊԱԿԱՆ ՄԻՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍԻՆ

Եւրոպական Միութեան նկատմամբ Հայաստանի բնակչութեան տրամադրութիւնները շօշափե- լու նպատակով կատարուած հարցախոյզէն պարզուած է, որ Հայաստանցիներու մեծամասնութիւնը Եւրոպական Միութիւնը Հայաստանի համար կարեւոր գործընկեր կը նկատէ, կը փափաքի, որ ան աւելի մեծ դերակատարութիւն ունենայ երկրին շարք մը ոլորտներուն մէջ:

2012 Նոյեմբեր-Դեկտեմբեր ամիսներուն՝ 1.003 հոգիի մասնակցութեամբ կատարուած է այս հարցախոյզը: Անոնց 86%-ը ըսած է, որ Եւրոպական Միութիւնը (ԵՄ) կարեւոր գործընկեր է, 73 տո- կոսը կը հաւատայ, որ ԵՄ-ը եւ Հայաստանը բաւարար հասարակաց արժէքներ կը բաժնեն, կարենալ գործակցելու համար «Եւրոպայի Հարեւանութեան Քաղաքականութեան» ծրագրի շրջանակէն ներս արձանագրուած միջինէն շատ աւելի բարձր մակարդակով:

Հարցապնդուածներուն 85%-ը փափաք յայտնած է, որ ԵՄ-ը աւելի ներգրաւուի Հայաստանի տնտեսական զարգացման ոլորտին մէջ, 87%-ը՝ առեւտրային ոլորտին մէջ, 84%-ը՝ Մարդկային իրա- ւանց, 74%-ը՝ ժողովրդավարութեան, իսկ տարածաշրջանային գործակցութեան խնդրով ներգրաւուե- լու հարցին ի նպաստ արտայայտուած է 78%-ը:

Միջազգային եւ տեղական կառոյցներու հետ բաղդատութեան պարզած պատկերն ալ հե- տեւեալն է. հարցապնդուածներուն 63%-ը ԵՄ-ին ՄԱԿ-էն նուազ կը վստահի: 48%-ը Եւրոպական Միութեան աւելի մեծ վստահութիւն ունի, քան՝ ՕԹԱՆ-ին, 52%-ը ԵՄ-ը աւելի վստահելի կը համարէ երկրի կառավարութենէն, 38%-ը` Խորհրդարանէն, իսկ 37%-ը` քաղաքական կուսակցութիւններէն:

Ինչ կը վերաբերի ԵՄ-Հայաստան յարաբերութիւններու որակին, հարցապնդուածներու 81%-ին կարծիքով լաւ են անոնք, իսկ 13%-ը հակառակը կը մտածէ

«Նոր Յառաջ» երկօրեայ թերթին քաղուածքը, Ապրիլ 30, թիւ 501 ՀԱՅԱՍՏԱՆ-ՊԱՀՐԷՅՆ՝ ԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹԵԱՆ ՆՈՐ ՀԱՄԱՁԱՅՆԱԳԻՐ

Հայաստանի Տնտեսութեան նախարար Արմէն Դաւթեան յայտնած է, թէ Հայաստան Պահրէյնի թագաւորութեան հետ՝ փոխադարձաբար ներդրումները խրախուսելու եւ զանոնք պաշտպանելու մա- սին համաձայնագիր մը կնքած է: Ան ըսած է, թէ ատիկա կարեւոր ազդակ պիտի հանդիսանայ երկու երկիրներու միջեւ առեւտրական կապերու զարգացման:

Երկու երկիրներու միջեւ արդէն համաձայնագիր մը կնքուած էր, ինչ կը վերաբերի մաքսային կարգադրութիւններու եւ փոխադարձ օգնութեան:

«Նոր Յառաջ» երկօրեայ թերթին քաղուածքը, Ապրիլ 30, թիւ 501 17

ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ 98-ԱՄԵԱԿԻ ՈԳԵԿՈՉՈՒՄ ԹՈՐՈՆԹՈՅԻ

ՄԷՋ Թորոնթոհայութիւնը, 21 Ապրիլ, 2013-ին, Հայկական Ցեղասպանութեան 98-րդ ամեակը ոգեկոչեց՝

ներկայութեամբ մեծ թիւով քաղաքական դէմքերու եւ հայորդիներու: Հայ երեք աւանդական կուսակցութիւններու նախաձեռնութեամբ եւ Հայոց Ցեղասպանութեան

ոգեկոչման միացեալ մարմնի կազմակերպութեամբ, 98-ամեակի հանդիսութիւնը տեղի ունեցաւ Թորոնթոյի Հայ Կեդրոնէն ներս: Ներկայ էին մեծ թիւով դաշնակցային, նահանգային եւ քաղաքապետական քաղաքական անձնաւորութիւններ, հայկական եւ գանատական բազմաթիւ կազմակերպութիւններու եւ միութիւններու ներկայացուցիչներ, ինչպէս նաեւ բազմաթիւ թորոնթոհայեր:

Գանատայի եւ Հայաստանի օրհներգներէն ետք, հանդիսավար Վարագ Պապեան ներկաները հրաւիրեց յոտնկայս յարգելու Հայոց Ցեղասպանութեան եւ այլ ցեղասպանութիւններու զոհերու յիշատակը: Ապա, իր երկլեզու բացման խօսքին ընթացքին, ան անդրադարձաւ 2004 Ապրիլին Գանատայի Դաշնակցային Խորհրդարանի Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման, 2006-ի Գանատայի վարչապետ Սթիվըն Հարփըրի յայտարարութեան, որ պաշտօնապէս կը ճանչնար Հայոց Ցեղասպանութիւնը։ Ան նշեց թէ Թուրքիոյ կողմէ ցեղասպանութեան ժխտումը անընդունելի է համայն հայութեան համար: «Երեք աւանդական կուսակցութիւններու նախաձեռնութեամբ այս ոգեկոչման ձեռնարկը կը վստահեցնէ հայ մարդուն ու համայն աշխարհին, թէ մենք միակամ ենք, կողք-կողքի՝ երբ հարցը մեր դէմ գործուած ոճիրի դատապարտութիւնն է: Մէկ բռունցք դարձած՝ մեր պահանջատիրութիւնն ու պայքարը տկարութիւն չի ճանչնար», ըսաւ ան:

Ապա, խօսք առին Գանատայի Պահպանողական Կուսակցութեան կողմէ խորհրդարանական Չանկսըն Լիանկ, որ մանրամասնեց Հայաստան իր այցելութիւնը, ու աւարտեց իր խօսքը կարդալով վարչապետ Սթիվըն Հարփըրի ուղերձը: Քաղաքացիութեան ու ներգաղթի նախարար Ճէյսըն Քենիի ուղերձը ընթերցեց խորհրդարանական Քոսթաս Մենեկաքիսը: Օնթարիոյի համալսարաններու եւ գոլէճներու նախարար՝ Ազատական Պրէտ Տուկըտ ընթերցեց Օնթարիոյի նահանգապետ Քաթլին Ուինի ուղերձը, իսկ պահպանողական Ֆրէնք Քլիսը կարդաց Օնթարիոյի Պահպանողական Կուսակցութեան ղեկավար Թիմ Հուտաքի ուղերձը: Նաեւ խօսք առին թորոնթոհայութեան երկարամեայ բարեկամ եւ հայ դատի պաշտպան, նահանգային խորհրդարանական, Ազատական Ճիմ Քարիճիանիսը, Տոն Վալի Իսթ շրջանի քաղաքապետարանական Շելլի Քերըլը, ինչպէս նաեւ Մարքամի փոխ քաղաքապետ Ճէք Ճիթը:

Թորոնթոյի Հանրային Վարժարաններու Ուսումնական Խորհուրդի անդամ Յարութ Մանուկեանը մանրամասնեց խորհուրդի Մարտ 6, 2013-ի որոշման մասին, որ Ապրիլ ամիսը կը հռչակէ ցեղասպանութեան ուսուցման ամիս՝ Թորոնթոյի հանրային երկրորդական վարժարաններէն ներս: Ոգեկոչման ձեռնարկի սկիզբին ու աւարտին ներկաները նաեւ առիթը ունեցան վայելելու ցուցադրութիւն մը, կազմակերպուած վերջերս հիմնուած՝ «Sara Corning Centre for Genocide Education»-ին կողմէ: «90 տարիներ Ճորճթաունի տղոց ժամանումը» խորագրով ցուցադրութիւնը նուիրուած էր Ճորճթաունի հայ տղոց Գանատա ժամանման 90-ամեակին:

Ձեռնարկի ընթացքին, Թորոնթոյի հայ համայնքի երկարամեայ բարեկամ եւ Օնթարիոյի խորհրդարանի նախկին խօսնակ Տէյվիտ Ուորնըր ասմունքեց Հայկական Ցեղասպանութեան նահատակներուն ձօնուած իր հեղինակած բանաստեղծութիւնը: Նաեւ ցուցադրուեցաւ Հայոց Ցեղասպանութեան մասնագէտ, ծագումով թուրք պատմաբան փրոֆ. Թանէր Աքչամի հետ հարցազրոյցը:

Օրուան բանախօսն էր Գանատայի մօտ Հայաստանի Հանրապետութեան արտակարգ եւ լիազօր դեսպան Պրն. Արմէն Եգանեանը: Պրն. Եգանեան հաստատօրէն յայտնեց ներկաներուն, թէ Թուրքիոյ կողմէ ցեղասպանութեան ժխտումը, ինչպէս նաեւ ճիգերը հակադարձելու Գանատայի կառավարութեան կողմէ Հայկական Ցեղասպանութեան ճանաչման, ամբողջովին անընդունելի եւ անհանդուրժելի են:

Ձեռնարկի աւարտին Ապրիլեան Յուշարձանին շուրջ, ներկայ հոգեւոր հայրերու կողմէ հոգեհանգստեան աղօթքէն ետք, քաղաքական հիւրերն ու ժողովուրդը առիթը ունեցան ծաղիկներ զետեղելու, վերանորոգելով շարունակական պայքարի իրենց ուխտը:

18

ՂԱՐԱԲԱՂԵԱՆ ՀԱՐՑ ՄՈՍԿՈՒԱ ՅԱՌԱՋԸՆԹԱՑ ՉԻ ՏԵՍՆԵՐ

Ապրիլ 25ին, Հայաստանի Արտաքին գործոց նախարար Էդուարդ Նալբանդեան պաշտօնական այցելութեան մը համար Մոսկուա գացած է:

Տեղի ունեցած է Նալբանդեանի եւ իր ռուս պաշտօնակից՝ Սերկէյ Լաւրովի առանձին տեսակ- ցութիւնը, որ շարունակուած է պատուիրակութիւններու ընդլայնուած ձեւաչափով:

Շնորհաւորելէ ետք Էդ. Նալբանդեանը՝ իր պաշտօնին վերանշանակումին առթիւ, Լաւրով գոհու- նակութիւն յայտնած է, որ ան իր պաշտօնական առաջին այցելութիւնը Ռուսաստան կը կատարէ:

Երկու երկիրներու Արտաքին գործոց նախարարները հանգամանօրէն քննարկած են երկկողմանի յարաբերութիւնները եւ օրակարգի հարցերը: Անոնք շօշափած են իրաւական, տնտեսական, առեւտրական, ռազմական, դիւանագիտական բնագաւառներուն մէջ, ինչպէս նաեւ միջխորհրդա- րանական գործակցութեան խնդիրներ: Բանակցութիւններու օրակարգին նիւթ եղած է նաեւ Սեւծո- վեան տնտեսական համագործակցութեան կազմակերպութեան՝ Հայաստանի ստանձնելիք նախագա- հութիւնը։ Ապա քաղաքական միջազգային իրավիճակի քննարկման շրջանակին մէջ, բնականաբար անդրադարձ եղած է նաեւ Հարաւային Կովկասի ներկայ իրավիճակին, ապահովութեան հարցերուն:

Տեսակցութիւններու աւարտին տեղի ունեցած միացեալ մամլոյ ասուլիսին, Ղարաբաղեան հար- ցին կապակցութեամբ՝ Լաւրով յայտարարած է, թէ յառաջընթաց չի տեսներ: Հայաստանի Արտաքին գործոց նախարարն ալ համամտութիւն յայտնած է, իրեն, աւելցնելով սակայն, թէ իրավիճակը անե- լանելի չէ:

Մայիսին, Քրաքովի մէջ տեղի պիտի ունենայ Հայաստանի եւ Ազէրպայճանի Արտաքին գործոց նախարարներու նոր հանդիպում մը: Նալպանդեան յայտնած է, թէ կողմերէն մէկը ոչ կառուցողական դիրք կ’որդեգրէ եւ գործնականին մէջ կը մերժէ Մինսքի խումբի համանախագահներուն բոլոր առա- ջարկները:

«Նոր Յառաջ» երկօրեայ թերթին քաղուածքը, Ապրիլ 30, թիւ 501

ՊԱՔՈՒ ԿԸ ՓՈՐՁԷ ՇԻՆԻՉ ԴԻՄԱԳԻԾ ՑՈՅՑ ՏԱԼ

Մինչ նախարար Նալբանդեան կա՚ մբաստանէր Պաքուն դժկամութեամբ, այս վերջինը, իր Արտաքին գործոց նախարար Էլմար Մամէտեարովի բերնով, Ապրիլ 26ին կը յայտարարէր, թէ պատրաստ է Լեռնային Ղարաբաղի հարցին մէջ՝ հաշտութեան ամբողջական համաձայ- նագիրի մը հասնելու նպատակով լուրջ ջանք թափելու:

Ան եւս ըսած է. “Համաձայն եմ Ռուսաստանի արտաքին գործոց նախարար Սերկէյ Լաւ- րովի կողմէ կատարուած այն յայտարարութեան, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամար- տութեան կարգաւորման հարցին մէջ յառաջընթաց չկայ”:

Ըստ Մամէտեարովի, տակաւին կան շատ հարցեր, զորս պէտք է քննարկեն հակամար- տող կողմերը: Ասոնց շարքին են տեղահանուածներու վերադարձը եւ կարգավիճակի որոշ- ման հարցը:

«Նոր Յառաջ» երկօրեայ թերթին քաղուածքը, Ապրիլ 30, թիւ 501

19

ՍՈՒՐԻՈՅ ՀԱՐՑԸ

ՍՈՒՐԻՈՅ հարցը, Պրիւսէլի մէջ, ՕԹԱՆ-ի (NATO) Արտաքին գործոց նախարարներու ժողովին օրակարգի նիւթերէն եղած է: Ժողովէն ետք, Լաւրով որ նոյնպէս կը մասնակցէր ժո- ղովին, յայտարարած է, որ “քաղաքական երկխօսութիւնը այսպիսի տագնապներու, մասնա- ւորաբար՝ սուրիական տագնապին լաւագոյն լուծումն է”: “Սուրիական տագնապը սպառնա- լիք մըն է, զոր բոլորս պիտի դիմակայենք, եթէ այս վիճակին մէջ շարունակէ մնալ”, աւելցնե- լով, որ Ռուսաստան կը մերժէ Սուրիոյ մէջ կռուող ընդդիմադիր խմբաւորումներուն սպառազինումը: Իր կարգին, ՕԹԱՆ-ի ընդհ. քարտուղար Անտերս Ֆոկ Ռասմուսէն ալ յայտնած է, որ հակառակ կացութեան վատթարացման, ՕԹԱՆ մտադրութիւն չունի Սուրիոյ մէջ միջամտելու: Միւս կողմէ Միխայիլ Պոկտանով՝ նախագահ Փութինի Մերձաւոր-Արեւելքի յատուկ բանագնացը, Լիբանանի մէջ յայտարարած է, թէ ոչ մէկը պէտք է օգտագործէ քի- միական զէնքերու պատրուակը՝ միջամտելու համար Սուրիոյ մէջ: Վերջին օրերուն, յաճախ խօսքը եղաւ այդ զէնքերուն, բայց առայժմ դեռ ոչինչ յստակացած է:

«Նոր Յառաջ» երկօրեայ թերթին քաղուածքը, Ապրիլ 30, թիւ 501 ՏԻԹՐՈՅԻԹ

ԲԱՑՈՒՄ՝ ԱԶԷՐՊԱՅՃԱՆԻ ՋԱՐԴԵՐՈՒՆ ԶՈՀ ՀԱՅՈՑ ՅԻՇԱՏԱԿԸ ՅԱՒԵՐԺԱՑՆՈՂ ՅՈՒՇԱՐՁԱՆԻՆ

Տիթրոյիթի մէջ բացուած է Սումկայիթի, Պաքուի, Քիրովապատի մէջ ջարդուած Հայոց նուիրուած՝ Հայաստանէն դուրս աշխարհի առաջին յուշարձանը: Խաչքարը զետեղուած է Ս. Յովհաննէս-Մկրտիչ հայկական եկեղեցւոյ տարածքին մէջ:

Ան բարձրացուած է հայ համայնքին միջոցներով, Տիթրոյիթի չորս եկեղեցիներուն ալ հաւատա- ցեալներուն, ինչպէս նաեւ Ազէրպայճանէն փախած Հայերու միացեալ ջանքերով: Յուշարձանի զե- տեղման համար հարկ եղած է 55 հազար տոլար: Հնդկաստանէնբերուած քարը քանդակած է Արթուր Ղազարեան: Խաչքարը օծած է Ս. Յովհաննէս-Մկրտիչ եկեղեցւոյ հովիւ՝ Կարապետ Քհնյ. Կոճակեան:

«Նոր Յառաջ» երկօրեայ թերթին քաղուածքը, Ապրիլ 30, թիւ 501 ԱՔՐԱՄ ԱՅԼԻՇԼԻ ՀԵՌԱՑԱԾ Է ԱԶԷՐՊԱՅՃԱՆԷՆ

Ազէրպայճանական լրատու միջոցները կը տեղեկացնեն, թէ «Քարէ Երազներ» վէպի հեղինակ Աքրամ Այլիշլի հեռացած է Ազէրպայճանէն:

Անոր տղան հաստատած է, թէ հայրը հեռացած է երկրէն, առանց նշելու, թէ ո՛ւր գացած է ան:

Կը կարծուի թէ Այլիշլի քաղաքական ապաստանեալի իրաւունք խնդրելու համար յարմար երկիր մը կը փնտռէ:

«Քարէ Երազներ» վէպին մէջ Այլիշլի հանգամանօրէն նկարագրած է 20րդ դարու սկիզբը եւ 1988- 1990 թուականներուն Հայերու դէմ իրագործուած ջարդերը: Վէպը անցեալ Դեկտեմբերին հրապարա- կուեցաւ, ապա հեղինակը Պաքուի իշխանութիւններուն կողմէ հալածանքի ենթարկուեցաւ:

Վէպը թարգմանուեցաւ նաեւ հայերէնի: «Նոր Յառաջ» երկօրեայ թերթին քաղուածքը, Ապրիլ 30, թիւ 501

20

ՆՈՐ ԶԱՐԹՕՆՔԻ ՄԱՄԼՈՅ ՀԱՂՈՐԴԱԳՐՈՒԹԻՒՆԸ՝ ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍԻՆ

ԽՄԲ.- Պոլսահայ երիտասարդական «Նոր Զարթօնք» շարժումը հետեւեալ մամլոյ հաղորդագրու- թիւնը կարդացած է Ապրիլ 24ին, Պոլսոյ Սուլթանահմէտ թաղամասին մէջ տեղի ունեցած արարողութեան: Նկատի ունենալով վայրը, ուրկէ կը հնչէ այս ձայնը, նաեւ ըսուածներու դիպուկ եւ յանդուգն բնոյթը, ճի՛շդ ստանձնումը, կը հրատարակենք նոյնութեամբ: Հաղորդագրութիւնը հրապարակուած է նաեւ ֆրանսերէն, անգլերէն եւ թրքերէն լեզուներով:

ԱՊՐԻԼ 24՝ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆ ԵՒ ՈՒՐԱՑՈՒՄ

Օսմանեան Կայսրութեան շրջանին Հայերու ուղղուած զանգուածային առաջին ջարդերը կա- տարուեցան Սուլթան Համիտի հրամանով 1894-1896 թուականներուն Համիտիյէ ջոկատներու կողմէ: Ասոնց յաջորդեցին 1908ի Մէշրութիյէթէն վերջ կատարուած 1909ի Ատանայի ջարդերը: Իսկ 1915 Ապրիլ 24ին՝ հայ մտաւորականներու ձերբակալութիւնը՝ ջարդուելու համար, եւ յաջորդաբար բռնի կատարուող կանոնաւոր աքսորները եւ ջարդերը, հայաշատ Անատոլիան հայազուրկ դարձուցին: Այս ընթացքին հա- զարաւոր տուներ, եկեղեցիներ եւ վանքեր կործանեցան. Անատոլիայի քրիստոնեայ ժողովուրդները ծրագ- րուած աքսորով մը ոչնչացուեցան կամ արմատախիլ եղան: Հայոց Ցեղասպանութիւնը, այժմու թրքական պուրժուայի նիւթական կուտակումին մայր աղբիւրներէն մէկը հանդիսանալով, կազմեց ազգ-պետութեան դրամագլուխը, այն ազգ-պետութեան որ արդէն հայկական գոյքերու կեղեքման վրայ հիմնուած էր:

ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹԵԱՆ ԿԱՄ ՁՈՒԼՄԱՆ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆԸ

Բնաջնջումի, ուրացման եւ ձուլման քաղաքականութիւնը շարունակուեցաւ Հանրապետութեան շրշա- նին եւս: Ամէն տեսակ տոհմիկ եւ կրօնական տարբերութիւն անտեսուեցաւ եւ միօրինականութեան են- թարկուեցաւ: Պաշտօնական եւ ոչ պաշտօնական քաղաքականութիւններով մայրենի լեզուները արգիլուե- ցան եւ այս արգելքները պաշտպանուեցան «Հայրենակից Թրքերէն Խօսէ» արշաւով: Դրամագլուխի թրքացման քաղաքականութիւնը շարունակուեցաւ Հանրապետութեան շրջանին, ինչպէս՝ 1936ի յայտա- րարագիրը, 6-7 Սեպտեմբերի ջարդերը եւ «Վաքըֆներու օրէնք»ը եւ այլք:

Իսկ այսօր ուժի մէջ է փոքրամասնութիւններու մասին ժամանակավրէպ օրէնքի համազօր որոշմնա- գիր մը, որ իրական լուծում մը չի ներկայացներ եւ որուն միջոցաւ վերադարձուած է միայն մի քանի գոյք: Գալֆաեան որբանոցի պատկանող շէնքի մը ապասեփականացումը, Թուզլայի ճամբարի բռնագրաւումը եւ նման բազմաթիւ ոտնձգութիւններ ցոյց կու տան տիրապետող մտայնութիւնը:

ՊԷՏՔ Է ԱՌԵՐԵՍԻԼ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԻՒՆՈՎ

Բոլոր այս քաղաքականութիւններու հետեւանքով Անատոլիայի աշխարհագրութիւնը մշակութային տեսանկիւնէ երաշտացաւ, բազմաթիւ լեզուներ եւ մշակոյթներ ոչնչացման դատապարտուեցան: Անա- տոլիայի ժողովուրդները եւ ճզմուողներն ալ անձայն մնալով Հայոց Ցեղասպանութեան դիմաց, ուրացման քաղաքականութեան աջակցեցան եւ նոր ջարդերու գետին պատրաստեցին:

Այսօր Հայերու, Քուրտերու, Թուրքերու եւ այլ ժողովուրդներու միջեւ հաստատուելիք խաղաղութիւն մը, ցեղասպանութեան ուրացումով չէ՝ այլ այս ժողովուրդներու խաղաղապաշտ վերաբերումով եւ հա- սարակաց պայքարով է որ պիտի իրականանայ: Այս պատճառով, մեր բոլորին քաղաքական պատասխա- նատւութիւնն է՝ ցեղասպանութեան գլխաւոր գործիչներու յայտնաբերումը, ցեղասպան աւանդութիւնը եւ մտայնութիւնը շարունակող ցեղապաշտ-ֆաշական կուսակցութիւններու հետ չգործակցիլը եւ ասոնց չա- ջակցիլը:

Այս շրջագծով, երբ կը մօտենայ Հայոց Ցեղասպանութեան 100րդ տարելիցը, Թուրքիոյ մէջ վերջին տարիներուն տեղի ունեցող ոգեկոչման հանդիսութիւնները իրենց օժանդակութիւնը կը բերեն միջժո- ղովրդային կապերու եւ լուծման գործընթացի հաստատման: Բայց այս ոգեկոչումները պէտք չէ սահմա- նափակուին միայն խղճի մաքրագործման ընթացքով, այլ՝ պէտք է նկատի առնուի նաեւ քաղաքական շրջագիծը, ինչպէս՝ Թուրքիա-Հայաստան սահմանին բացումը, Սփիւռքահայերու անցագիր ստանալը, ցե- ղասպանութեան ընդունումը եւ ներողութիւն խնդրուիլը, ցեղասպանութեան գործիչներու հրապարակու- մը՝ զանգուածային լրատու միջոցներու եւ դասագիրքերու մէջ, թրքական պուրժուայի հաշուետւութիւնը եւ հատուցում:

ՆՈՐ ԶԱՐԹՕՆՔ

21

Diocese of Armenian Apostolic Orthodox Holy Church

in Georgia

Press release / 25 April 2013 Events in Tbilisi, Dedicated to the 98th Anniversaryof the Armenian Genocide

In the morning on 24 April, 2013 a crowded procession of the Armenian community in Georgia moved from Avlabari Surb Etchmiadzin Church in Tbilisi to the Tbilisi Pantheon of the Armenian Writers and Public Figures “Khojivank”. The Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of Armenia to Georgia Hovhannes Manoukian, Head of the Diocese of the Armenian Apostolic Orthodox Holy Church in Georgia, His Grace Bishop Vazgen Mirzakanyan, Advisor to the President of Georgia Van Baiburtian, First Deputy Chairman of the Parliament's Committee on Human Rights and Civil Integrity Gedevan Popkhadze, Deputy Chairman of the Committee Ruslan Pogosyan, representatives of the sister Churches in Georgia the Head of Roman Catholic Church in the Caucasus Bishop Giuseppe Pasotto, the representative of the Baptist Church in Georgia Bishop Ilia Osepashvili, Pastor of the Lutheran Church Viktor Miroshnichenko - bowed to the memory of victims of the Armenian Genocide.

They laid wreathes at khachkar, then a prayer service for the souls of the victims of the Armenian Genocide was conducted.

On the same day at Surb Etchmiadzin Church under the leadership of the Head of the Diocese of Armenian Apostolic Orthodox Holy Church in Georgia, His Grace Bishop Vazgen Mirzakhanyan Divine Liturgy was conducted. Diplomatic staff of RA Embassy to Georgia, spiritual fathers of the sister Churches, the representatives of the diplomatic missions accredited in Georgia attended the service. The sacristan at the Cathedral of Saint George in Tbilisi Priest Husik Harutyunyan conducted the liturgy.

In His sermon Bishop Vazgen Mirzakhanyan stressed the impartiality of the Armenian justice, he named the memory event consolation and urged unity for the sake of victory.

During the church service, the Head of the Diocese of Armenian Apostolic Church read a statement of the Supreme Patriarch and Catholicos of All Armenians Karekin II and the Catholicos of the Great House of Cilicia, Aram I, which urges the Turkish government to recognize the Armenian Genocide, to compensate the loss, violated national and human rights of the Armenian people, and to return immediately churches, monasteries and other church property, spiritual and cultural values to the Armenian people.

Then, at the initiative of the NGO “Armenian Community of Georgia”, and with the participation of the "Hayartun" Center of the Diocese of Armenian Apostolic Church in Georgia and other operating in Georgia Armenian non-governmental organizations, with the national flags of Armenia and Georgia the procession headed to the Turkish Embassy in Tbilisi, where a crowded protest meeting passed. The representatives of living in Tbilisi Kurdish and Assyrian communities, as well as Georgian supporters, attended the meeting along with Armenians.

All the speakers on the meeting condemned the Armenian Genocide; they demanded to recognize the Genocide and to compensate for the lives of the victims, whose only crime was the fact that they were Armenians. "April 24 is the day of all Armenians unity, the day of the Armenian people struggle for justice, the day of a claim for compensation, which will for sure have the logical end," - declared the head of the Armenian Community in Georgia Samvel Mkrtchyan.

22

The Head of Georgian NGO "Irakli II Society" Archil Chkoidze called on the Georgian authorities to recognize and condemn the Armenian Genocide, Giorgi Altunashvili bowed to the memory of innocent victims of the Armenian Genocide.

Armenian students from Javakheti, intellectuals, writers, representatives of Armenian youth organizations required compensation during the meeting. Patriotic and folk songs sounded.

Georgian mass media covered the protest action, organized in Tbilisi in front of the Turkish Embassy. More information is available at

https://www.facebook.com/media/set/?set=a.365745480208937.1073741890.113192792130875

Press service of the Armenian Diocese in Georgia

18, Armazi Street, 0103, Tbilisi, Georgia Phone: +995322546411 Cell: +995593397170 Fax: +995322751790

Email: contact@armenianchurch.ge

COVER PAGE

Originally from Westbrook, Maine, Avie Tevanian received his B.A. in Mathematics from the University of Rochester, and his M.S. and Ph.D. degrees in computer science from Carnegie Mellon University. Tevanian was an important figure in the development of the Mach kernel while at Carnegie Mellon; he later worked for NeXT Computer and later at Apple, both times brought over by Steve Jobs. In United States v. Microsoft, he was a witness for the United States Department of Justice, testifying against Microsoft.

Dr. Avadis Tevanian, Jr., Avie, is a Managing Director at Elevation Partners. He assists in the evaluation of new investment opportunities, advise those companies, and help drive the strategy of the firm. Dr. Tevanian joined Elevation Partners on January 12, 2010. He has more than two decades of operational and software expertise in consumer technology businesses. Most recently, Dr. Tevanian was a member of the senior executive team at Apple, Inc., where he led the company’s software strategy and development initiatives as the Chief Software Technology Officer from July 8, 2003 to March 31, 2006 and where Dr. Tevanian was responsible for the development of Apple's Mac OS X. He joined Apple Inc. in February 1997 and served as its Senior Vice President of Software Engineering on Apple Inc.'s acquisition of NeXT from 1997 to July 2003 and led the software engineering team that developed Mac OS X. Dr. Tevanian spent nearly ten years at Apple and was a member of the leadership team that turned around the company. He retired from Apple in March 2006. With NeXT, Dr. Tevanian held several positions, including Vice President of Software Engineering, from March 1995 to February 1997 and was responsible for managing NeXT's software engineering department and the NeXTSTEP operating system. Prior to April 1995, Dr. Tevanian served as an Engineer with NeXT in January 1988 and held several management positions. He started his professional career at Carnegie Mellon University, where Dr. Tevanian was a Principal Designer and Engineer of the Mach Operating System upon which NEXTSTEP and OS X is based. He has been an Independent Director of Dolby Laboratories Inc. since February 24, 2009. Dr. Tevanian serves as a Director of Theranos, Inc. and Green Hills Software, Inc. He served as a Director of Tellme Networks Inc., since May 2006.

23

Moles, Informants and Double Agents

In Boston Marathon Bombings

By Harut Sassounian

Publisher, The California Courier

The bizarre circumstances and dubious names in the Boston Marathon bombings have raised many questions

that have yet to be answered by government officials and journalists.

The most mysterious character is ‘Misha’ whom Ruslan Tsarni, uncle of the Boston bombers, described as an

Armenian convert to Islam who had supposedly brainwashed and radicalized Tamerlan, the elder of the suspected

Tsarnaev brothers. Ruslan described ‘Misha’ as a heavy-set bald exorcist with a long reddish beard!

Initially, no one could find ‘Misha.’ While his alleged affiliation with Tamerlan and Armenian origin was

prominently and repeatedly mentioned in the media, it took the authorities 10 days to announce that they knew who

‘Misha’ was and that he had no connection to the terrorist acts!

Last Sunday, Christian Caryl of the New York Review of Books, was finally able to locate and interview the

elusive ‘Misha’ in his Rhode Island home. Even though Caryl disclosed that ‘Misha,’ a native of Baku, Azerbaijan,

is the son of an Armenian father and a Ukrainian mother, and that his last name is Allakhverdov, the media

continues to refer to him as an ‘Armenian.’ Notably, neither Caryl nor anyone else mentions the fact that ‘Misha’ or

‘Mikayel’ -- a common Christian name -- cannot be the name of a Muslim! Moreover, after the break up of the

Soviet Union, many Muslim Azerbaijanis applied for asylum in Europe and the United States, under the pretext that

they were persecuted Christian Armenians! It is odd that ‘Misha,’ supposedly a Christian, would flee from Islamic

persecution in Baku, only to convert to Islam in America!

Interestingly, Caryl reports that ‘Misha’ had nothing to do with the Boston bombings, which is exactly what

government investigators had earlier announced. Could it be that US officials had put Caryl in contact with ‘Misha’

in order to confirm their declaration of his innocence, leading some analysts to speculate that ‘Misha’ may have

been an FBI informant whose cover is now being meticulously protected!

The next suspicious character is Uncle Ruslan who has accused ‘Misha the Armenian’ of having a powerful

influence over Tamerlan. Ruslan himself has had a checkered past, having worked for USAID and several Caspian

Sea energy companies, while married to Samantha Ankara Fuller, daughter of Graham Fuller, a retired top CIA

official. Because of Ruslan’s close relationship to the bombers’ family, his employment with Central Asian oil

companies including Halliburton, and marriage to the daughter of a high-ranking CIA official, some analysts have

suggested that the enigmatic uncle warrants a closer look.

Last week, prominent Armenian-American attorney Mark Geragos blasted Ruslan Tsarni on CNN, suggesting

that "somebody needs to give this uncle a field sobriety test, because I think this guy is under the influence of

something." Geragos was furious that Ruslan had linked the Boston bombers to the ‘Armenian Misha,’ while

Armenians worldwide were commemorating the 98th Anniversary of the Armenian Genocide! Ruslan then tried to

reach Geragos by telephone, seeking "to clarify" his earlier statement. Geragos refused to take his call.

Some analysts suggest that Tamerlan may have been recruited by the Russian secret services (FSB) to spy on

Chechen extremists during his six-month stay in Chechnya and Dagestan last year. Having informed the FBI and

CIA of Tamerlan’s links to radical Islamist groups, and not receiving a satisfactory response from US officials, it

could be that the FSB took matters into its own hands and recruited the unemployed and penniless young Chechen

during his lengthy stay in Russia.

Other analysts speculate that Tamerlan may have been an informant for the US government. Such a

supposition is much more credible than assuming that the FBI and CIA were too incompetent or too busy to

conduct a thorough investigation of Tamerlan’s background after the Russian FSB brought his name to their

attention. It could be that US authorities knew Tamerlan only too well and may have even encouraged him to travel

to Russia as their mole in Jihadist circles.

Finally, there are those who believe that Tamerlan ended up betraying both the Russian and American

intelligent services, deciding instead to support radical Islamic groups, "out of anger over US wars in Iraq and

Afghanistan," according to his younger brother Dzhokhar’s jailhouse confession.

Of course, these speculations are advanced by various analysts based on preliminary information, pending a

thorough Congressional investigation to uncover the true facts. Americans killed and maimed in the Boston

bombings deserve an honest answer!

24

BREAKING NEWS: Ruslan Tsarni Apologizes to Armenian Community

| April 30, 2013 By Alin K. Gregorian Mirror-Spectator Staff

WATERTOWN — On April 30, Ruslan Tsarni, the uncle of alleged terror suspects, Tamerlan and Dzhokhar Tsarnaev, contacted the Mirror- Spectator directly to issue an apology to the Armenian community for his recent statements referencing Armenians in his discussions of the Boston Marathon bombings.

“Armenia has a very strong culture, therefore, I want to stress that his [Misha’s] ethnicity has nothing to do with it,” Tsarni said. “I wish I had never said it.”

Tsarni added, “I felt for you [Armenians] and wish I had never done

it.”

He once again apologized for connecting the Armenian community “to this evil event.”

In previous media statements, Tsarni had discussed a recent convert to Islam named “Misha” — now reported as Mikhail Allakhverdova — stressing that he was of “Armenian descent” while implicating the man in the possible “brainwashing” of Tamerlan Tsarnev with notions of violence against non-Muslims.

Tsarni spoke briefly on the matter via phone, but said he was unable to comment further or answer additional questions. A reverse phone number search traced and confirmed that the phone call came from a Maryland cell phone issued to Tsarni.

The Turkish Parliament and the Denial of the Armenian Genocide

On 28 April 2005, after months of preparation, the Turkish Grand National Assembly launched a new initiative to deny the Armenian Genocide thesis, with an attack on the 1916 British Parliamentary Blue Book, The Treatment of Armenians in the Ottoman Empire, 1915-17. The Turkish effort soon turned into a debacle, raising questions about the judgment of Turkish Parliamentarians when dealing with Armenian issues.

1. The British Parliamentary Blue Book on the Armenian Genocide

The British Parliamentary Blue Book, The Treatment of Armenians in the Ottoman Empire 1915-16, was the first systematic thesis on the Armenian Genocide. It consisted of :

(a) a significant collection of documents relating to the treatment of Armenians in the Ottoman Empire between 1915-16,

(b) a detailed account of how these records were collected and used in the report, and

(c) a detailed analysis of the systematic destruction of Armenians in the Ottoman Empire and beyond. In 2000, the Gomidas Institute published a critical edition of this ‘Blue Book’, with a detailed examination of the original work. This edition :

(a) traced the reports in the book to their original sources and gave clear citations where the original materials could be found,

(b) examined how documents were accepted for inclusion in the British report, and

(c) checked the final printed texts for their fidelity to their archival originals. The subsequent critical or "uncensored" edition of the Blue Book became the essential edition of this work. It identified the United States Department of State as the main conduit of information from the Ottoman Empire - including American consular reports from interior of the Ottoman Empire. The Gomidas Institute's evaluation of these United States records on the Armenian Genocide were also published as a separate volume, United States Records on the Armenian Genocide 1915-17.

25

According to these published and archival sources, the 1916 Blue Book was the result of a meticulous academic exercise that lent itself to serious examination.

2. Turkish Grand National Assembly demands an apology and retraction from the British Parliament (April 2005) On 28 April 2005, after much commotion in Turkey, The Treatment of Armenians in the Ottoman Empire 1915-16 became the focus of a controversy created by members of the Turkish Grand National Assembly (TGNA). In a letter to the British Houses of Parliament (‘the Letter’) the TGNA claimed that:

(a) the 1916 report was a forgery produced for British propaganda purposes during World War I, (b) the British Parliament was responsible for the Armenian Genocide thesis as we know it today; and (c) British Members of Parliament should publicly rescind the 1916 report.

The Turkish letter was forcefully worded and bore the signatures of practically all 550 Turkish Parliamentarians.*

3. British Foreign and Commonwealth Office tries to avert emerging scandal

The TGNA Letter was sent to the Hon. Michael Martin MP, the Speaker of the House of Commons in London, who was asked to bring it to the attention of British Members of Parliament. Mr. Martin forwarded the Letter with its enclosures to the Rt. Hon. Jack Straw, the Secretary of State for Foreign and Commonwealth Affairs, adding that he had to ‘remain politically impartial’ in such matters, adding that he wanted someone at the FCO to deal with it. Mr. Martin also stated that he had placed a copy of the letter in the Library of the House of Commons.*

Meanwhile the British Foreign and Commonwealth Office (FCO) commissioned its own independent appraisal of the TGNA's allegations. Retired British diplomat David Miller was asked to examine the Turkish position with reference to original records at the UK National Archives. Miller found the TGNA position untenable and his findings were printed in the semi-official Journal of the Royal United Services (Aug. 2005).*

On 8 July 2005, the British Ambassador to Ankara, Sir Peter Westmacott, also responded to the TGNA on behalf of the FCO.* Sir Peter wrote to speaker Bülent Arınç, explaining that the FCO could not comment on the 1916 work because it was a ‘Parliament-owned document’ and informed Mr. Arınç that copies of the TGNA’s letter and enclosures were placed in the Library of the House of Commons "to which historians have access.” Sir Peter then questioned the main axiom of the Turkish letter by adding: "the Foreign and Commonwealth Office understands that whilst the publication of the Blue Book may have been regarded as desirable at the time in the context of the war effort [i.e. for propaganda purposes], none of the individual reports has been refuted; and few have suggested moral or intellectual dishonesty on the part of the authors, Lord Bryce and Arnold J. Toynbee.”

British authorities did not circulate the TGNA letter among British MPs and the British ambassador’s letter to Bülent Arınç was a warning to the TGNA to desist in their anti-British initiative - lest the FCO was forced to make a public statement. While the FCO silenced the TGNA, the continuing media-frenzy in Turkey alerted a number of British MPs to the Turkish petition in the library of the House of Commons. Soon, a cross-party parliamentary group was convened and examined the TGNA's allegations.

4. British MPs issue a written response and invite members of the TGNA to a face to face meeting

On 27 January 2006, 33 British MPs responded to the TGNA letter.* Their detailed response was sent to the speaker of the TGNA, Bülent Arınç, and the Turkish embassy in London. In this letter, the British MPs stated the reasons for their rejection of the TGNA’s position regarding the 1916 Blue Book and suggested a face to face meeting with Turkish Parliamentarians. The British response was based on a detailed brief from the Gomidas Institute,* as well as the FCO's unofficial assessment published in the Journal of the Royal United Services Institute. Both reports were sent to the TGNA for their consideration.

No member of the TGNA responded to the British response, including the invitation for a face to face meeting. On 18 July 2006 a second invitation was sent to individual members of the TGNA by direct email. Once more, no member of the TGNA responded.

5. Authorised Turkish translation of Blue Book released in Ankara. TGNA Members avoid any substantive engagement In 2008 Gomidas Institute commissioned an authorised Turkish translation of the Blue Book and on 26 June 2009 Ara Sarafian (Gomidas Institute) and Lord Avebury (House of Lords, London) presented the authorised translation at a press conference in Ankara. The release was sponsored by the Human Rights Association (Ankara) and the Freedom of Thought Association. All Turkish Parliamentarians were invited to the event and permission was obtained to send individual copies of the book to all members of the TGNA. The book release was attended by

26

diplomats from the UK, USA, Russia, and Switzerland, as well as leading dissident intellectuals, such as Ismail Besikci, Ragip Zarakolu and Temel Demirer. However, no members of the TGNA or their advisers chose to be present to explain their case against the Blue Book. All 550 copies of the Turkish translation sent to the TGNA were also refused delivery and sent back to the publishers.

6. Ankara's long silence and the Gomidas Institute's initiative

After a hiatus of four years, on 17 February 2013, the Gomidas Institute announced a new initiative to address the official Turkish denial of the Armenian Genocide. This initiative included Blue Book issue as a case study of denial. On February 19th, the Human Rights Association (Istanbul) held a press conference in Istanbul, where Ara Sarafian and Ragip Zarakolu discussed the current status of the Blue Book issue. Both speakers stressed that the focus was no longer demonstrating the academic interity of the Blue Book (that has already been clearly demonstrated), but on the manner in which official Turkey has made false assertions for which they do not wish to be accountable. Following the press conference, many participants accompanied Sarafuan and Zarakolu and sent copies of the Blue Book to the speaker of the Turkish Parliament and members of its human rights commission, with a request, once more, that they re-examine their position and issue a statement on the TGNA's 2005 petition against the British Parliament and the British Parliamentary Blue Book on the Armenian Genocide.

Talaat Pasha's Report on the Armenian Genocide

What are Turkish State Intellectuals Afraid of

?

1. Talaat's report on the Armenian Genocide

In 2008, Murat Bardakci published a set of private papers from Talaat Pasha's personal archives. He had obtained these papers from Talaat's family, so that the documents had not been screened prior to their release by Turkish official historians. Bardakci pointed out one statistical document in these papers indicating that several hundred thousand Armenians were still in the Ottoman Empire at the end of 1916 [sic, 1917], while around a million Armenians had disappeared. He pointed out that the presence of several hundred thousand Armenians in the Ottoman Empire in 1917 disproved the Armenian Genocide thesis. He also insisted that those who had disappeared had probably fled or emigrated elsewhere sometime after 1914.

2. Initial analyses and debates

A number of Turkish commentators criticised Bardakci's analysis of Talaat's statistics, but they were not in a position to take their criticism further. Meanwhile, official Turkish historians attacked Bardakci and played down Talaat's statistics on Armenians as unimportant. They cleary wished to muffle serious discussion.

3. Stating the Obvious

The first extended analysis of Talaat's statistics was presented in April 2009 by Ara Sarafian in The Armenian Reporter,* where he argued that the Talaat's statistical document looked like an estimate of the number of victims of the Armenian Genocide. Following further investigation in Ottoman archives, Sarafian took his analysis further : he showed that Talaat's document was actually based on a survey Talaat had ordered in February 1917, as well as further Ottoman materials, to calculate the number of Armenians who had disappeared in the Ottoman Empire between 1914 and 1917. Sarafian called his analysis of Talaat's untitled report "Talaat Pasha's Report on the Armenian Genocide" and placed it on the internet for further discussion.*

4. No response from Turkey

The publication of Talaat Pasha's Report on the Armenian Genocide enraged Bardakci, who did not rise to a debate. Instead, he embarked on a personal attack against Sarafian, while official Turkish historians remained silent. The Gomidas Institute responded by publishing a Turkish translation of the offending work and launching it in Istanbul. The Turkish translation, like the English translation, was also placed on the internet for free download. Once more, neither Bardakci, nor Turkish state intellectuals, rose to a discussion.

5. Talaat Pasha's Report on the Armenian Genocide completes a key void in Turkish archives today.

Talaat Pasha's Report on the Armenian Genocide poses a serious challenge to deniers of the Armenian Genocide. The document was found in Talaat's private papers, and the authenticity of its content can be established with

27

Ottoman records in Turkish archives today. This report puts the number of Ottoman Armenians in 1914 at over 1,500,000 people. This figure is significantly more than the number of Ottoman Armenians claimed by official Turkish historians. The report also finds over one million of these Armenians missing by 1917.

What Happened on 24 April 1915? The Ayash Prisoners

The Disappearance of Armenian Political Prisoners and a Trail of Disinformation

Yusuf Sarinay claims that the Armenians who were arrested in the Ottoman capital on 24 April 1915 had posed a threat to the security of the Ottoman Empire and were taken into protective custody. He suggests that Turkish archives can account for the fate of these prisoners and argues that practically all of them survived until 1918, when they were released. He specifically argues that this was the case with the political prisoners sent to Ayash. Sarinay's work matters because he is a former head of the Turkish State Archives and part of the Turkish academic establishment. His work has included the declassification of Ottoman records related to the treatment of Armenians during World War I. For these reasons, any criticism of his work and integrity assumes a greater relevance because of his institutional affiliations. Our detailed criticism of Sarinay's article is a matter of record: we not only take issue with his work at a histriographical level, but also reflect on the nature of our disagreement, even within his narrow context of his Ottoman records. Sarinay's article is not the product of a legitimate academic inquiry, it is a contrived account that has been staged to disrupt legitimate scholarship on the Armenian Genocide. In this sense, it is one of many staged accounts by Turkish state intellectuals to service the denial of the Armenian Genocide. Our critique of Sarinay's work thus serves two purposes: To take issue with Sarinay's assertions regarding the arrests of 24 April 1915 and the fate of the political prisoners sent to Ayash; and to point out Sarinay's work is a denialist work whose purpose is outside legitimate academic inquiry. Since publishing our critique of Sarinay's work, first in Turkish and then English, he and his supporters have refused to rise to a debate. REFERENCES: Sarinay article (English translation). Critique of Sarinay's article in Agos.

NSW Parliament’s Legislative Council passes motion on genocides

May 1, 2013 - 13:13 AMT

PanARMENIAN.Net - On May 1, in a historically unprecedented move at the request of the Assyrian Universal Alliance, the Australian Hellenic Council and the Armenian National Committee of Australia, the Legislative Council of the NSW parliament passed unanimously a motion recognizing the Assyrian, Greek and Armenian genocides, AINA reports.

Mr. Hermiz Shahen, the Deputy Secretary General of the Assyrian Universal Alliance said; "this constitutes an extraordinary moment in the history of the Assyrian nation. The Assyrian nation is struggling for years to gain the International recognition of the genocide perpetrated against them by the Ottoman government under the leadership of a chauvinistic party, the Young Turk between1914 - 1923. This recognition will act as a powerful counter to those, especially in present-day Turkey, who still ignore or deny outright the genocides of the Ottoman Christian minorities. Assyrians in Iraq, Syria and Turkey are continuously paying the price as a consequence of the denial of their genocide."

The motion reads that the NSW Parliament “joins the Assyrians, Armenians and Greeks communities of New South Wales in honoring the memory of the innocent men, women and children who fell victim to the first modern genocides.”

It “recognizes the importance of remembering and learning from such dark chapters in human history to ensure that such crimes against humanity are not allowed to be repeated.”

28

SPORT

Armenia’s Karapetyan likewise is defeated

Armenia’s Mher Karapetyan likewise lost in his first match at the European Judo Championships being held in Hungary.

Karapetyan (81 kg) was defeated by his Croatian opponent in the round of 16. As NEWS.am Sport informed earlier, Armenia’s Rafael Davtyan (81 kg) had lost to Hungary’s representative in the round of 32.

The next Armenian athlete to compete on

Friday will be Hakob Arakelyan (100 kg). Armenia’s other representatives, namely, Armen Nazaryan (66 kg), Gor Harutyunyan (66 kg), and Hovhannes Davtyan (60 kg), all lost their matches on Thursday. NEWS.am Sport April 26, 2013

Returning from European championship with 3 medals is excellent result – Armenian wrestling federation vice-chair

By Lusine Shahbazyan

YEREVAN. – Returning from the European championship with three medals was an excellent result. Wrestling Federation of Armenia Vice President, Armenian national Greco-Roman wrestling team coach Samvel Gevorgyan stated this during a press conference on Thursday.

“[But] we could have won other medals, too. [Nonetheless,] winning one gold and two bronze medals in the European championship is a great result; this is an

excellent result for us all,” Gevorgyan said. Comparing Armenia’s results in the 2013 European Wrestling Championship, which was held

in the Georgian capital city Tbilisi, with those in 2012, Samvel Gevorgyan specifically noted as follows:

“At that time more experienced wrestles were participating than this time.”

Photo by Arsen Sargsyan/NEWS.am Sport

NEWS.am Spor

29

European Judo Championships: Hakob Arakelyan suffers defeat

Armenia’s Hakob Arakelyan failed to advance to the quarterfinals of the European Judo Championships losing to Latvia’s Jevgeni Borodavko.

Armenian athletes Armen Nazaryan, Mher Karapetyan, Rafael Davtyan, Gor Harutyunyan, Hovhannes Davtyan and Hakob Arakelyan failed to win any medals at the European championships held in Hungary.

NEWS.am Sport

May 1, 2013

Armenia’s Aronian ends competition with win

Grandmaster (GM) Levon Aronian defeated GM Maxime Vachier-Lagrave of France, in the final round of the Alexander Alekhine Memorial chess tournament, and as a result he tallied a total of 5.5 points from a possible 9 points.

GM Boris Gelfand of Israel likewise has 5.5 points, but Aronian—who plays first board for the three-time World Chess Olympiad champion Armenian national team and who is currently ranked second in the World Chess Federation (FIDE) Ratings—is ahead of Gelfand on additional points.

GM Michael Adams of England, who is still playing against GM Vladimir Kramnik of Russia, has a chance to equal Aronian and Gelfand.

As NEWS.am Sport informed earlier, the first five rounds of the Alexander Alekhine Memorial chess tournament were held at the Louvre Museum in Paris, France, and the final four are taking place at the Russian State Museum in Saint Petersburg, Russia.

The prize money of the competition is 100,000 euros. NEWS.am Sport

Another Armenian church destroyed in Turkey

May 1, 2013 - 16:20 AMT

PanARMENIAN.Net - Saint Hovhannes Armenian church has been demolished in Turkey, with an Islamic school and a student hostel to be built on the site.

Representatives of Siirt city’s branch of Turkey’s human rights union described the destruction of the Armenian church and construction of a new highway on the site of Armenian cemeteries in Eruh district as an act of violence.

Armenian Genocide survivors and Eruh residents who converted to Islam still visit the churches, demokrathaber.net reported.

30

IMF Mission chief hails cooperation with Armenia

April 30, 2013 - 18:40 AMT PanARMENIAN.Net - Prime Minister Tigran Sargsyan met

with the head of the International Monetary Fund Mission to Armenia Mark Horton and IMF Resident Representative Guillermo Tolosa.

The meeting focused on Extended Fund Facility (EFF) and Extended Credit Facility (ECF) programs, with Mr Horton noting that the program goals have been implemented without serious problems reported.

Mr Horton further expressed hope that the successful bilateral cooperation will promote implementation of a new IMF program in Armenia, governmental press service said.

Valerie Boyer: Time to Recognize the Independence of Nagorno Karabakh

STEPANAKERT -- It’s time for us – as friends of democracy – to recognize this country,” French MP Valerie Boyer stated at the National Assembly of the Nagorno Karabakh Republic.

A group of Members of the European Parliament paid a one- day visit to Artsakh accompanied by Armenian MP Artak Zakaryan.

Members of the EU-Armenia Friendship Group of the European Parliament visited Gandzasar and Shushi, held meetings at the Artsakh State University and the National Assembly.

Also, the delegation visited the Children’s Hospital of Stepanakert, where head of the delegation Dr Eleni Theocharous, a doctor by profession, performed operations during the cruel days of the Artsakh war.

“The war for the victory of your self-determination was also a struggle for maintaining the European Christian culture,” she said.

Speaking at the meeting with EU parliamentarians, Speaker of the National Assembly Ashot Ghulyan said “it’s high time of the international community to take steps towards de jure recognition of the Nagorno Karabakh Republic.”

“It’s our duty to recognize this country,” French MP Valerie Boyer said. “I will continue to visit Karabakh until I see that this people, which raised its voice for self- determination years ago, has fulfilled its dream,” Dr Eleni Theocharous stated.

Armenian -American Dies in Nubarashen Jail

YEREVAN -- 65 year-old American-Armenian businessman George Baghoumian died in the Nubarshen Detention Facility on April 25.

Baghoumian, who was charged with tax evasion and possession of an illegal weapon, had been in pre-trial detention in Nubarashen since October 27, 2012.

The Baghoumian family, originally from Iran, had relocated to the United States. Levon Baghoumian, George’s father, relocated to Armenia in the early 1990s and supplied material assistance to Armenians fighting in the Artsakh War. He had set up an electrical battery factory and supplied the army with the devices. After his death in 1997, George took over the family business.

31

Serzho Baghoumian, George’s brother, told Hetq that he had serious health problems. In 2004, he suffered a heart attack, was hypertensive and suffered from diabetes.

There are still no findings as to the specific cause of George’s death.

Lawyer Moushegh Shoushanyan took on his defense in February of this year. By that time the courts had examined motions to prolong his pre-trial detention. On February 22, 2012, Shoushanyan argued that there was no legal justification to keep holding his client and that such a move went against all international norms.

The lawyer also argued that Armenian detention facilities could not guarantee the health of inmates.

Nevertheless, the courts approved motions to extend Baghoumian’s detention in February and again in April.

The lawyer added that Nubarashen officials failed to move his client to a hospital, which was their obligation. He says there is only one medical staffer at Nubarshen for 1,200 inmates.

The weapon that law enforcement found in George’s house had been obtained by his father. It was for self-defense purposes after the family’s property in Etchmiadzin had been robbed. The gun was given to the guards.

Lawyer Shoushanyan stated that while the gun was illegal, no crimes had been committed with it.

As to the tax evasion charges, the 16 million AMD in question involved the operations of Gold Energy, a company owned by George Baghoumian. Along with penalties and interest, the entire amount allegedly not paid was 41 million AMD.

The lawyer argues that George Baghoumian was detained as “punishment” and that the rest was a smokescreen.

Serzho Baghoumian, George’s brother who just arrived from the U.S., claims that Edgar Antonyan, an inspector with Armenia’s State Revenue Commission, demanded a 10 million AMD ($25,000) bribe to drop the tax evasion charges.

Penal Code 301 and Turkish scholars

By Odette Bazil

Journalists are the conscience of the people. By removing and killing them, Turkey is killing and removing its own conscience.

Again, another Turkish journalist is to be thrown in jail for - according to Turkish Penal Code 301 (insulting the Turkish Nation, the Turkish Republic, its government or governmental institutions).

The name of that Turkish journalist is Temel Demirer.

At his first trial, he had been charged for the crime cited in Penal Code 301 and had been sentenced to two years in prison. Then he was told that the sentence could be withheld if during the coming 3 years he would refrain from committing the same crime.

Immediately after the trial, just in front of the Court buildings Temel Demirer said: “If, for the coming 3 years, I don’t say there was an Armenian genocide in Turkey, I will be acquitted. Right now, five minutes after the trial, without waiting for another 3 years I say: the Turkish State is the murderer of Hrant Dink. Hrant Dink was not killed because he was Armenian. Hrant Dink was killed by the Turkish State for saying that there had been an Armenian genocide in Turkey. If the Court security forces or the Ministry of Injustice that have postponed my trial do not open another trial, they will be committing a crime”

“I am not inciting anyone to commit a crime. What I am saying is that ideas can NOT and should NOT be shackled. I have learned from ISMAIL BESICKCI, FIKRET BASKAYA and BASKIN ORAN (all Turkish Academics imprisoned or tried for their work) that FREEDOM OF THOUGHT MUST STAND STRONG. There has been an Armenian genocide in this country. The Turkish State DID kill Hrant Dink. These are my thoughts. So, if you want, you try me again.

On 12th April 2012, I wrote an article, wishing that there would be one and half million good Turks with a conscience who would, EACH ONE, do one good deed for ONE of the one and half million innocent victims of the Armenian genocide.

I never believed, even in my wildest dreams, that my wish would come true so quickly and from such important quarters for there is a huge difference between what is said publicly by an ordinary

32

man or woman in the street and what is researched, written , advocated and published by a journalist. Every journalist’s prerogative and duty is to report the truth, to report what has happened, to make the reader aware of that truth and make that reader motivated by what has happened.

Journalists are the conscience of the people. By removing and killing them, Turkey is killing and removing its own conscience.

Today journalists in Turkey are being prosecuted, tortured – even killed – for affirming that the Ottoman government of 1915 DID commit the genocide of one and half million innocent Armenians. Many journalists have died because of the tortures received, many publishing houses and offices have been set to fire and dozens of Turkish Scholars have left their families, their friends and their country in fear of reprisal and in fear of their lives. Now, protected in foreign lands, they are writing in foreign papers and are even publishing in foreign languages but, committed to their ideals of freedom and justice, they advocate with more effectiveness for the condemnation (by Turkey and the world at large) of the Armenian genocide, knowing that at last they can proclaim the truth without being hunted down, jailed and tortured.

By removing its journalists and making them disappear in the secret holes of its jails, by silencing them hoping that they will be so scared that they will never speak again of the Armenian genocide, Turkey is, like an ostrich, hiding its head in the sand and is only delaying what will one day be acclaimed and accepted in Turkey, not only by its journalists, but by its entire population. Soon there will be one and half million good Turks with a conscience who will stand up, will confess to the committed genocide, doing ONE good deed for each one of the one and half million innocent victims of the Armenian genocide

Today, in Turkey students are questioning their teachers about the empty pages of their History books, where the period of Turkish history between 1915 and 1923 is not mentioned, nor printed, nor described or discussed. The Turkish student, wanting to know, will ask its family members. Sometimes there might be an elderly relative who will describe the atrocities committed. If that student has a conscience, then it will carry its research and will find the truth. It is the moral duty for that student to tell its Turkish compatriots and the world at large of what has happened in 1915 .It is the moral duty of that Turkish student to become a good Turk and do one good deed for one innocent victim of the genocide it has found out to have happened in its country.

Today in Turkey, the young educated Turk is asking why are they so many churches in Turkey whereas Turkey is a Muslim State, why are these churches empty? When and who did worship in them and Where are these people? Each Turk, be it young or old, male or female, educated or not, MUST ask where are these people? What happened to them? And WHY did it happen?

Today the Turkish dignitaries visit various countries who, having interests to protect in Turkey would not shy from any injustice, any lie or deceit to protect these interest, and lobby these countries to join the Turkish State in its denial of events which are questioned, publicised , researched and exposed by the Turkish population and specially by its young intellectuals and its journalists .

Turkey must understand and accept that the process of acknowledgement and condemnation of the Armenian genocide has already begun in Turkey. It will never be stopped.

Is the Turkish government to imprison all its journalists, all its historians, all its intellectuals, all its good people with a conscience?

Are new jails to be built in Turkey, equal to the same number of mass graves which were dug in 1915 to bury those million and half innocent victims, and are these jails to be used to bury the truth?

Now, in 2013, although the dead Armenians will never be able to leave their graves to testify, but the Turkish journalists who serve their two or three years sentences in Turkish jails WILL get out one day and WILL testify.

Most revolutions are instigated by young idealist intellectuals and are exposed to the public by journalists. So far, the Turkish government has partly succeeded in keeping its young intellectuals in the dark and the crimes committed by their ancestors a secret, but , day by day, with an increasing number , with accrued effectiveness and sharpened awareness of every citizen’s right, Turkish Scholars , historians and journalists are speaking out and are advocating for the truth about the Armenian genocide .

Similar to the Armenian women who have never been able to bring themselves to talk about the rapes and the sexual outrages committed against them by the Turks during the Armenian genocide because of the SHAME they felt, maybe the Turkish government too cannot bring itself to talk about the crimes committed by its ancestors because of the SHAME it feels.

33

Yes any human being, any government, any state would feel – very rightly - a deep and dark SHAME to find itself the heir to such morbid legacy, a legacy of injustice, of crime, of theft, of torture, of rape and of murder.

The SHAME felt towards this legacy should generate apologies and remorse NOT denial and persecution of the ones who expose that legacy and that truth.

Ten years ago, my grand-son Connor Bazil whose mother is American, wrote in his homework ; “Turkey must say yes its great-grand fathers had killed the Armenians because , like between friends, once a bad thing has been done, if the guilty party says Sorry , then friendship can start again, then that bad action can be forgiven and once again people who are neighbours can live next to each other without hating each other , so two countries will not be enemies anymore”.

Key Witnesses to Give New Testimonies

in Hrant Dink Murder Probe

ISTANBUL -- The investigation into the murder of Turkish- Armenian journalist Hrant Dink is set to start again from square one, as the new prosecutor in the case, Muammer Akkas, has collected new testimonies and asked for the re-interrogation of key witnesses, Hurriyet Daily News reports.

Akkas, who was previously one of the prosecutors in the Ergenekon coup plot case, has decided to deepen the Dink investigation, Dogan News Agency reported April 26. Ten new witnesses, including police and gendarmerie officers, have recently given their testimony, the report said.

The Prosecutor’s Office also analyzed the testimonies of key witnesses – including those of triggerman Ogün Samast and Yasin Hayal, who was convicted for being the instigator of the murder – and found a number of inconsistencies. Along with Samast and Hayal, Ersin

Yolcu and Ahmet Iskender, who were both convicted for complicity in the murder, as well as Erhan Tuncel, a former suspect acquitted in the trial, were also asked to give new testimonies.

Following a five year trial, the court had ruled on Jan. 17, 2012, that it saw no “deep state” role in the plotting of the assassination, despite serious claims that a number of civil servants were “indirectly” involved. The ruling was overturned a year later by the Supreme Court of Appeals, which led to prosecutors restarting their probe into the murder.

Dink, the renowned chief editor of Agos, was shot in front of his office in Istanbul on Jan. 19, 2007.

SARF Presents Plans for HyeAID2 Concert

Urges to Keep Up with Assistance Efforts for Syrian Armenians

GLENDALE, CA -- The Syrian Armenian Relief Fund (SARF) plans to hold a new HyeAID2 concert on Sunday, June 9, 2013, at 6 pm, at the Dolby Theatre in Los Angeles to help raise funds for Syrian Armenians. The program includes the Gevorkian Dance Academy, singers Leyla Saribekyan and Silva Hakobyan from Armenia; and local artists, including Razmig Mansourian.

On April 18, 2013, the SARF Executive Committee of the held a press conference at the Armenian Relief Society of Western USA, regional headquarters in Glendale in regards to upcoming SARF events. Executive Committee Chairperson Zaven Khanjian and Secretary Sona Madarian were on hand, along with Vartan Gevorkian, founder and artistic director of the Gevorkian Dance Academy.

Khanjian provided an overview of the humanitarian crisis, which continues to overwhelm the Syrian Armenian community, as needs for basic daily necessities are not met. He was pleased with the

34

ongoing support of the community, which helped to raise and transfer $450,000 to the Emergency Committees set up by the Syrian Armenian Communities through their account at the Catholicosate of Cilicia. He urged to keep up with assistance efforts for Syrian Armenians.

Madarian also expressed her gratitude for the community support for the past successes of the SARF fundraising efforts, and provided details regarding the upcoming HyeAID2 concert with local performers, as well as Leyla Saribekyan and Silva Hakobyan from Armenia.

Kevorkian, who has led the Gevorkian Dance Academy for the past two decades, where 500 students ages 5 to 25 train, urged to lend a hand to the Syrian Armenians and help them persevere by attending a top notch quality artistic program.

Following the presentations, the HyeAID2 organizers answered questions. The Dolby Theater is located at 6801 Hollywood Blvd., Los Angeles, CA 90028 (near Highland Ave.).

The following churches, charities and organizations came together to form the Syrian Armenian Relief Fund: Armenian Catholic Eparchy in North America; Armenian Evangelical Union of North America; Western Diocese of the Armenian Church; Western Prelacy of the Armenian Apostolic Church of America; Armenian General Benevolent Union; Armenian Missionary Association of America; Armenian Relief Society of Western U.S.A.; Armenian Democratic Liberal Party; Armenian Revolutionary Federation-Western U.S.A.; and Social Democrat Hunchakian Party-Western U.S.A. The web site address follows: www.SyrianArmenianReliefFund.org.

93rd Anniversary Commemoration of

Aintab Heroic Resistance

GLENDALE, CA -- On April 7, 2013, more than 200 attendees gathered for yet another elegant affair, organized by Southern Californian Aintabzties, in an equally chic setting. The main auditorium of the Armenian Society of Los Angeles served as the setting for the Armenian Aintabtzy Cultural Association’ s 93rd Anniversary commemoration of the Heroic Defense of the City of Aintab.

Welcoming remarks were offered by the Board President Harold DeMirjian. The audience participated in singing the national Anthems of the United States as well as the Republic of Armenia. A gesture of respect was paid to the memory of the late Hagop Hagopian, a renowned Painter and the Honorary Chairman of The Armenian Aintabtzy Compatriotic Union of Yerevan. Vice Chairman of the Armenian Aintabtzy Cultural Association, Sarkis Balmanoukian, read a telegram sent to Yerevan expressing the committee’s sympathies to all who gathered at a memorial service in memory of Mr. Hagop Hagopian. In remembrance and grateful reverence to Mr. Hagopian and all Armenians who sacrificed their lives in defending the honor of the Aintabtzies, the audience was asked to stand up for a moment of silent acknowledgement.

A third generation Armenian Aintabtzy was introduced as the Mistress of Ceremonies for the afternoon.

Aleen Khanjian, Esq., speaking in fluent Armenian charmed the audience and introduced the keynote speaker: Sarkis Mahserejian. Mr. Mahserejian delivered an inspiring speech, emphasizing the positive realities of the Heroic Self Defence of Aintab and other similar struggles in various cities. The Cultural program included compatriotic songs by distinguished soloist and tenor, Raffi Kerbabian, as well as uplifting recitations by the very talented, Taguhi Arzoumanian. The Davigh Dance Group’s presentation of traditional Armenian dances delighted the audience.

Reverend Father Ghevont Kirazian blessed the memory of the heroes of Aintab and concluded the program with his benediction. The battle hymn of the Aintab resistance was led by Haroutune

35

Garabedian, accompanied by Ani Abadjian, on the piano. The attendees were treated to a hospitable reception in the Armenian tradition.

Board Presdient Harold DeMirjian says, “In a world where we often struggle to find peace as we recall the atrocities of the genocide, it is imperative that we celebrate the Aintabtzy’s heroic resistance each year. Our forefathers’ brave battle against the Turks is the type of resilience and determination that we hope to see emulated in our youth as they fight to achieve justice.”

The Armenian Aintabtzy Cultural Association was founded in 1991. For more information on the Armenian Aintabtzy Cultural Association or how to get involved, please contact Avedis H. DeMirjian at 818-783-7368 .

Kiva.org is a non-profit online lending organization. It helps to alleviate poverty in developing world. It allows individuals like YOU to make $25 or more loans directly to low income entrepreneur/farmers, through reliable micro- financing institutions. It has a repayment rate of 98.87%. It operates in more than 60 countries (including Armenia)

For more information, please visit Kiva.org, do your due diligence, and

make $25 or more Loan (s) and join many other Armenians (and many more non- Armenians) to help reduce poverty in Armenia, and help keep Armenians in Armenia.

YOU CAN

For further information you can contact: Seta Ghougassian seta_gu@yahoo.ca (416)694-6142

Èàôê2 ́2ò Þ2 ́2Â2Âoð - LOUSSAPATZ - THE DAWN

Ðð2î2ð2ÎàôÂÆôÜ Üàð êoðàôÜ ̧ ØÞ2ÎàôÂ2ÚÆÜ ØÆàôÂo2Ü - ÂàðàÜÂú

333 DENISON ST. UNIT # 3 MARKHAM, ON CANADA L3R 2Z4 TEL: 905 – 752 – 1206

E-MAIL : loussapatz@gmail.com

Èàôê2 ́2ò Þ2 ́2Â2ÂoðÂÆ ì2ðâ2Î2Ü Î21⁄4Ø

îÜúð3⁄4Ü äoîðàê ØàôÞo2Ü MANAGING EDITOR BEDROS MOUCHIAN îÜîoê2Î2Ü Úàìê3⁄4ö ¶2ܶàôðo2Ü FINANCE HOVSEP KANKOURIAN

336